Pacjenci - Jürgen Thorwald

Bardzo cenię sobie twórczość Jürgena Thorwalda i sposób w jaki opowiada o historii różnych gałęzi medycyny. Dlatego w ostatnim czasie sięgnąłem po kolejną jego książkę Pacjenci, która opowiada o początkach transplantologii. Jest to kolejny przykład bardzo dobrze napisanej literatury faktu od tego autora. 

W książce to nie autor opowiada historię, lecz oddaje głos cichym bohaterom medycyny – chorym, których wola życia i odwaga, by poddać się nowatorskim i ryzykownym zabiegom, przyczyniły się do uratowania ludzkich istnień. Dzięki nim lekarze, odkrywcy i konstruktorzy mogli zbudować i udoskonalić płucoserce, wykorzystać kawałek celofanu do pierwszych dializ i przeszczepić nerkę. Aż w końcu dokonać niemożliwego – sprawić, że w czyjejś klatce piersiowej zabije serce innego człowieka. Wszystko to działo się zadziwiająco niedawno. Jürgen Thorwald pokazuje, że historię medycyny tworzą losy pojedynczych ludzi i każda z tych osób ma tak samo istotne znacznie – niezależnie od tego, czy stoi przy stole operacyjnym, czy na nim leży. 

Pacjenci to obszerna książka, licząca ponad 500 stron, przedstawiająca losy kilkudziesięciu pacjentów i ich lekarzy. Pomimo tego czyta się ją bardzo dobrze, nieustannie chcąc się dowiedzieć, czy pacjent przeżyje, czy uda się zabieg i czy dokona się tak oczekiwany przełom w transplantologii. Podobnie jak w poprzednich książkach, Thorwald używa dużo medycznych zwrotów, ale dobrze wszystko wyjaśnia, więc nawet osoba bez ich znajomości, wszystko zrozumie. Wszystko to jest zasługą znakomitego stylu i talentu autora do fascynującego opowiadania o losach ludzi. 

Książka Thorwalda różni się w swojej budowie i ogólnym charakterze od poprzednich, które czytałem. Dość często nie znajdziemy tutaj wprost podanych konkretnych faktów, rozważań na temat kolejnych przeszczepów, lecz po prostu historie konkretnych pacjentów, dzięki którym dokonał się przełom. Ponadto, czytając książkę, warto mieć na uwadze, że przedstawia ona stan wiedzy mniej więcej z początku lat 80-tych XX wieku, kiedy się ukazała. A od tamtej pory dokonało się wiele zmian, jeśli chodzi o przeszczepy narządów. Zadaniem tego tytułu nie jest jednak przekazanie suchej wiedzy, ale pokazanie jak rodziła się współczesna transplantologia na przykładzie losów dziesiątków pacjentów.

W trakcie lektury poznamy kilkudziesięciu pacjentów i ich lekarzy, niektórzy z nich są jedynie krótko wspomniani, natomiast o innych dowiadujemy się wielu szczegółów, również z życia prywatnego, ich motywacji do podjęcia ryzyka pionierskiej operacji i wiele więcej. Nie są to tylko "suche" opisy skąd pochodzili, jak przebiegała ich choroba i jak to się stało, że dostali nową nerkę, serce, płuco, czy wątrobę. Thorwald dociera bowiem do artykułów naukowych, wycinków prasowych, osobistych zapisków, czy do korespondencji z bliskimi i cytuje ich fragmenty lub nawet w całości. Powoduje to, że historie tych ludzi niesamowicie chwytają za serce i pozostają z nami na dłużej po lekturze. Każde kolejne losy chorego człowieka stanowią też mały krok naprzód w rozwoju transplantologii, która obecnie jest jedną z najszybciej rozwijających się gałęzi medycyny. Często są to dość szokujące historie, które potrafią zmrozić krew w żyłach, ale warto mieć na uwadze, że medycyna kilkadziesiąt lat temu wyglądała zupełnie inaczej niż współcześnie. Nie da się jednak ukryć, że nie zawsze działano dla dobra pacjenta, czasami sztucznie podtrzymywano jego życie, aby odtrąbić sukces przeszczepu. To jednak dzięki takim pionierskim, niekoniecznie etycznych, operacjach narodziła się współczesna transplantologia, ratująca życie tysiącom osób każdego roku.

Pacjenci to kolejna bardzo dobrze napisana książka Thorwalda, pokazująca tym razem początki transplantologii w formie historii pacjentów. Polecam!

Ocena: 8/10

Za możliwość przeczytania książki serdecznie dziękuję księgarni TaniaKsiążka.pl!

Tytuł: Pacjenci
Autor: Jürgen Thorwald

Tłumaczenie: Mieczysław Oziębłowski

Wydawnictwo: Marginesy
Data wydania: 16.06.2021

Liczba stron: 544

ISBN: 9788366863156