Kilka lat temu światło dzienne ujrzał niezwykły projekt Jakuba Różalskiego 1920+, w którym nawiązał on do malarstwa XIX i XX wieku i stworzył alternatywne uniwersum, będące połączeniem motywów polskiej armii i codziennego życia na wsi z początku XX wieku z mechami oraz zaawansowaną technologią. Bardzo szybko jego prace zachwyciły i podbiły świat, jak również stały się inspiracją dla kolejnych artystów. Z fascynacji tymi obrazami powstała niezwykła antologia Inne światy i dzięki wydawnictwu Sine Qua Non ujrzała światło dzienne. Znajdziemy w niej opowiadania dziesięciu pisarzy, m.in Jacka Dukaja, Jakuba Małeckiego, Jakuba Żulczyka, Łukasza Orbitowskiego, Roberta Szmidta, czy Remigiusza Mroza.
Zacznę recenzję nietypowo, bo od wydania książki, które jeszcze przed oficjalną premierą, wywołało gorącą dyskusję. Antologia została wydana w twardej oprawie na kredowym papierze z obrazem Różalskiego na okładce. Całość liczy około 600 stron, ale przez zastosowanie grubego papieru, jest to dość słusznych rozmiarów książka. Tym jednak co skłoniło wiele osób do dyskusji były załączone do opowiadań obrazy Różalskiego. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że część z tych obrazów jest przesunięta do wewnętrznego marginesu, a czasami nawet przechodzi na kolejną stronę, a innym razem jest to kilkucentymetrowy pasek obrazu przy zewnętrznym marginesie, ale są również i takie, które zajmują dwie strony. Można zacząć się zastanawiać, czy to zamierzony efekt, czy też nie, ponieważ trudno dokładnie przyjrzeć się niektórym obrazom. Jest to z pewnością dość niecodzienne ułożenie ilustracji i mimo że nie przeszkadza to w lekturze, to nie jest to mój ulubiony sposób dołączania ilustracji/obrazów do książki.
Przechodząc do opowiadań, to ogólnie pomysły pisarzy są świetne, choć nie wszystkie w jednakowym stopniu przypadły mi do gustu. Pewnym rozczarowaniem jest tekst Remigiusza Mroza, Korytarz pełnomorski, w którym autor wykorzystał motyw podróży w czasie, zmieniania historii, a to wszystko związane z Trójkątem Bermudzkim. Jednak opowiadanie posiada stanowczo za dużo wiedzy encyklopedycznej - nie chodzi nawet o to, że pojawia się kilka dłuższych akapitów na dany temat, co o fakt, że autor wręcz zasypuje czytelnika faktami dotyczącymi Trójkąta Bermudzkiego i wielu innych rzeczy. Owszem, te ciekawostki są interesujące, ale gdzieś w tym wszystkim ginie sens bardzo ciekawego pomysłu. A na dodatek wszystko jest tutaj poprawne, brakuje głębi i wyrazistości. Był to mój pierwszy tekst Mroza, jaki czytałem i z pewnością ostatni.
Moim faworytami są opowiadania Szmidta Szpony smoka oraz Jacka Dukaja Imperium chmur. Oba osadzone w orientalnych klimatach z polskimi wątkami. Pierwsze z nich to interesująca wizja, w której Państwo Środka zaanektowało Europę przy pomocy smoków. W opowiadaniu jest dużo akcji, mnogość nawiązań popkulturowych, interesujących bohaterów, jak również niezwykle intrygująco przedstawia się historia tytułowych Szponów smoka w dążeniu Polski do wolności z mocnym zakończeniem. Czyta się to zatem bardzo przyjemnie. Jeśli miałbym się czegoś przyczepić, to jedynie faktu, że to tylko opowiadanie, a nie rozdział z książki. Aż chciałoby się przeczytać całą powieść, albo najlepiej cykl napisany w tym stylu. Dukaj natomiast stworzył nie tyle opowiadanie, co minipowieść, liczącą około dwustu stron. Przedstawia ono alternatywną historię, w której Rosja toczy wojny o dominację z Japonią, natomiast Polacy chcą wykorzystać te starcia do odzyskania wolności. Jest to zdecydowanie bardziej złożone opowiadanie niż to może wynikać z powyższego opisu, a przy tym dość wymagające, bogate w orientalne zwroty, zachowania i słowa, których próżno szukać wyjaśnienia, co bynajmniej nie jest wadą. Jest to z pewnością jeden z najtrudniejszych w odbiorze tekstów, ale w zamian oferuje on mnóstwo satysfakcji i poczucie przeczytania opowiadania na bardzo wysokim poziomie. Bardzo się cieszę, że miałem okazję w końcu poznać twórczość Jacka Dukaja i już mam apetyt na więcej.
Jednym z ciekawszych opowiadań jest jeszcze Sfora Łukasza Orbitowskiego z charakterystycznymi elementami dla jego twórczości. Głównym bohaterem, jeśli tak to możemy określić, jest wilcza skóra, którą posiadają kolejne postacie w książce w przeciągu kilkudziesięciu lat historii Polski. Skóra nie jest wcale taka zwyczajna i nie służy tylko jako talizman, ale obdarza właściciela pewnymi darami. Pomysł, jak i ukazanie fatalizmu losu poszczególnych postaci bardzo mi się spodobał, ale moim zdaniem całość wypadłaby lepiej, gdyby autor uwzględnił krótszy wycinek historii Polski i mniejszą liczbę bohaterów. W pewnym momencie można poczuć znużenie i takie wyczekiwanie jak Orbitowski zakończy tę historię.
Inne światy to antologia opowiadań inspirowanych pracami Jakuba Różalskiego bogata w rozmaite historie i wizje, stworzone przez dziesięciu polskich pisarzy. Choć nie wszystkie opowiadania przypadły mi w równym stopniu do gustu, to jest to zbiór opowiadań na wysokim poziomie. Jeśli zainteresowały Was obrazy Różalskiego, to koniecznie musicie przeczytać Inne światy.
Ocena: 8/10
Za możliwość przeczytania książki serdecznie dziękuję Wydawnictwu Sine Qua Non!
Tytuł: Inne światy
Autorzy: Aleksandra Zielińska, Aneta Jadowska, Anna Kańtoch, Jacek Dukaj, Jakub Małecki, Jakub Żulczyk, Łukasz Orbitowski, Remigiusz Mróz, Robert J. Szmidt, Sylwia Chutnik,
Wydawnictwo: Sine Qua Non
Data wydania: 23.05.2018
Liczba stron: 608
ISBN:9788365836199
Kurcze, miałam srogą fazę na Różalskiego kilka lat temu i strasznie marzyła mi się koszulka z jego obrazem, ale jak to bywa, gdy nagle stał się sławny i mówili o nim dosłownie wszyscy, mi szybko faza przeszła :P Ciesze się, że taka książka powstała, ale lepiej by to wyglądało faktycznie, gdyby zrobili te ilustracje jak np. w albumie, z dodatkiem tekstu, a nie w tak grubej książce na rozkładówce. To się nie mogło udać. Ja bym więcej uwagi poświęciła ilustracjom, niż tekstowi. Też dlatego, że z zamieszczonych autorów lubię tylko Dukaja. Reszta jest dla mnie bardzo przeciętna.
OdpowiedzUsuńJa akurat fazy nie miałem, ale nie będę ukrywał, że bardzo urzekły mnie obrazy Różalskiego :)
UsuńKilka innych opowiadań z pewnością przypadłoby Ci do gustu, oprócz tego Dukaja :)
Miałem możliwość trzymania tej książki w ręce w ksiegarni i również zwróciłem uwage na ilustracje i sposob ich wyeksponowania. Moim zdaniem nie było to do końca przemyślane, zwłaszcza te ilustracje na marginesie wyglądają jak błąd druku. Samo wydanie jesli chodzi o okładkę i jakość papieru oceniam wysoko. Na pewno sięgnę zwłaszcza, ze jest tam Dukaj ;). Polecam w zasadzie wszystkie jego książki ale najbardziej "Lód" i "Xavrasa Wyzryna". No i jeszcze "Krola Bolu" czyli zbior mikro powiesci Dukaja, ktory również jak dla mnie jest rewelacyjny :)
OdpowiedzUsuńJa mam w domu Lód oraz Król bólu, ale żadnej jeszcze nie czytałem. Muszę jednak w końcu się zabrać za którąś i zobaczyć, czy powieść w wykonaniu Dukaja również mnie zachwyci :)
UsuńFiufiu, wysoka ocena jak za zbiór. Ale z drugiej strony nie spodziewałem się raczej wpadek po takich nazwiskach jak Dukaj czy Szmidt - z całej plejady autorów zresztą praktycznie wszyscy są mniej lub bardziej znani. No cóż, to kolejna sztuka do przeczytania w bliżej nieokreślonej przyszłości. ;)
OdpowiedzUsuńTo jest ogólnie dobra książka, a pomysły autorów są świetne, ale nie zawsze z jego realizacją było wszystko ok. No i kwestia wydania - cóż, nie jest złe, ale widziałbym je zupełnie inaczej...
UsuńTeż nie jestem fanką takiego zamieszczania obrazów, ale dla samej treści przymknęłabym na to oko. Książka fascynuje mnie odkąd wyszła - okładka patrzy na mnie z półek księgarni, ale jakoś zawsze odwlekam jej kupno. Za chwilę mam urodziny to może wreszcie uda mi się ją zdobyć. Najbardziej chciałabym przeczytać opowiadanie Dukaja - jego twórczości jeszcze nie czytałam (grube tomiszcza kiedyś mnie odstraszały :D), więc myślę, że przeczytanie opowiadania to byłby dobry start.
OdpowiedzUsuńNie wiem jak powieści, ale opowiadania do łatwych w odbiorze nie należy, więc nie wiem, co powinnaś pierwsze przeczytać :)
UsuńJuż kupiłam i w najbliższym czasie zacznę czytać. Wydanie mi się podoba, a co do układu ilustracji - chyba wolałabym klasycznie, tekst i osobna, albumowa wklejka. Co nie znaczy, że wygląda to źle. Jest po prostu nietypowo ;)
OdpowiedzUsuńDaj znać jak Ci się spodobał ten zbiór :)
UsuńJest nietypowo, ale zwyczajna wklejka byłaby bardziej na miejscu, ale cóż, może właśnie o to chodziło, żeby wzbudzić dyskusje :)
Książka pięknie wydana i ten Dukaj mnie mocno zachęcał, bo pisze rewelacyjnie. Ale szkoda mi trochę brać do recki coś, co czytałbym na chama, bo reszta autorów mnie nie interesuje. No może jeszcze Mroza bym przeczytał. Pewnie kiedyś kupię dla samego Jacka, którego przeczytam, a resztę oleję. Nie cierpię antologii.
OdpowiedzUsuńMyślę, ze niektóre z opowiadań przypadłyby Ci do gustu. Jednak ja również preferuję powiedci aniżeli zbiory :)
UsuńJa nie mogę oderwać wzorku od oprawy, obrazy Różalskiego też są piękne. Mnóstwo w nich autorów, których lubię. Tylko ten Mróz zniechęca, bo sama jakoś nieszczególnie przepadam za jego twórczością, a czytałam już kilka pozycji. ;)
OdpowiedzUsuńMnie nie zachwycił, ale dałem mu szansę i nie czytałem jego opowiadania przez pryzmat opinii, jakie słyszę od różnych osób na jego temat ;)
Usuń