Henry James tworzył na styku dwóch kultur – amerykańskiej i brytyjskiej – i dwóch epok literackich – realizmu i modernizmu. Ma w swoim dorobku nie tylko wnikliwe powieści psychologiczne, lecz również liczne opowiadania grozy, których wybór znalazł się w tej książce. Najsłynniejsze z nich, Nacisk śruby (The Turn of the Screw),jest prawdopodobnie najczęściej analizowanym, interpretowanym czy omawianym opowiadaniem o duchach w dziejach literatury. To gotycka opowieść o młodej guwernantce przekonanej, że jakieś tajemnicze siły prześladują znajdujące się pod jej opieką dzieci.
Nacisk śruby i inne opowieści o duchach to zbiór 6 opowiadań: Nacisk śruby, Ostatni z Valeriów, Upiorny czynsz, Sir Edmund Orme, Ołtarz zmarłych oraz Radosny zaułek. W zasadzie o pierwszym z wymienionych utworów można by spokojnie napisać, że jest to krótka powieść, a nie opowiadanie, ponieważ zajmuje prawie połowę objętości książki. Tytułowa historia jest podzielona na kilkanaście mniejszych rozdziałów, z których stopniowo poznajemy losy młodej guwernantki, która podejmuje się opieki nad dwoma sierotami w wiktoriańskim dworze, a spokój całej trójki zakłócają postaci osób, które niegdyś opiekowały się rodzeństwem. W opowiadaniu Ostatni z Valeriów na terenie posiadłości zostaje odkopany starożytny posąg Junony, który "zauroczył" pana domu. Z kolei Upiorny czynsz opowiada o tajemniczym domu, który jest odwiedzany przez starszego mężczyznę, dokładnie ostatniego dnia każdego kwartału. Natomiast w opowiadaniu Sir Edmund Orme mamy do czynienia z widmem, które widzą tylko nieliczni, a które jest przypomnieniem o pewnym dramacie, jaki rozegrał się wiele lat temu. W Ołtarzu zmarłych główny bohater buduje ołtarz, aby zachować pamięć o zmarłych, w czasie modlitwy spotyka kobietę, która podziela jego pomysł, dzięki czemu autor pokazuje ich ogromny szacunek do śmiertelności. Ostatnim z opowiadań jest Radosny zaułek, w którym bohater wraca do rodzinnego domu, w którym się urodził i zauważa, że dzieją się w nim dziwne i nadprzyrodzone rzeczy. W swoich historiach Henry James pokazuje różne sposoby przedstawiania duchów i zjaw w literaturze grozy - od bardzo subtelnego ukazywania się w Nacisku śruby, po nieustanną obecność jak w opowiadaniu Sir Edmund Orme.
Zasiadając do lektury tego zbioru trzeba mieć na uwadze, że są to historie powstałe ponad 100 lat temu. Henry James nie daje w nich jednoznacznych odpowiedzi, nie przedstawia większości rzeczy wprost, lecz wiele pozostawia niedopowiedziane. Jednocześnie styl autor nie należy do najlżejszych w odbiorze - mamy długie opisy, akcja biegnie swoim tempem, a dialogi nie pojawiają się zbyt często. Ma to swój urok, ale wymaga skupienia podczas lektury. Niestety, nie wszystkie opowiadania czytałem z równą przyjemnością. Część z nich bardzo mi się dłużyła, ciężko mi było się nimi zainteresować, a inne były tylko dobre. Doceniam je, z chęcią do nich jeszcze kiedyś powrócę, ale warto mieć na uwadze fakt, że chwilami są dość trudne w odbiorze.
Nacisk śruby i inne opowieści o duchach to zbiór sześciu opowiadań Henry'ego Jamesa. Są to dobre historie, ale nie wszystkie zainteresowały mnie w równym stopniu. Ich odbiór nie należy do najłatwiejszych, ale lubię poznawać klasykę literatury, więc doceniam je, może kiedyś nawet do nich powrócę, ale raczej nie szybko.
Ocena: 6/10
Nacisk śruby i inne opowieści o duchach do kupienia na Bonito (współpraca reklamowa)
Tłumaczenie: Jerzy Łoziński
Wydawnictwo: Zysk i S-ka
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Dodając komentarz, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych zgodnie z Polityką Prywatności bloga.